نقشه ذهنی و کاربردهای آن
از دیر باز یادگیری مطالب برای بشر یکی از مشغلههای ذهنیاش بوده است و همواره کوشیده است بهترین روشهای یادگیری را کشف کند. روشهای یادگیری مختلفی وجود دارد از جمله نوشتن از روی مطالب و تمرین و تکرار مداوم آنها به صورتی که در حافظه ثبت گردد اما برای اینکه مطالب را به حافظه بلند مدت بسپاریم باید چندین بار و طی زمانهای مشخصی آنها را مرور نماییم.
یکی از روشهایی که مرور مطالب را برایمان آسانتر کرده و آن را به نوعی تفریح تبدیل میکند، یادگیری با نقشه ذهنی و خلاصه نویسی به سبک آقای تونی بوزان است. او مبتکر طرح نقشه ذهنی است و به گفته ایشان این روش با طبیعت انسان همسو و همراستا است. شکل درختان، تار عنکبوت، نورونهای عصبی انسان مثالهایی از نقشه ذهنی در طبیعت است.
یکی از ویژگیهای شگفت انگیز نقشه ذهنی این است که شما در هر کجا باشید تنها با یک کاغذ و قلم میتوانید از مزایای نقشه ذهنی استفاده کنید. اگر نرمافزار آن را داخل گوشی خود نصب کنید نیز میتواند در همه جا برای شما نقش مهمی را در گردآوری مطالب و حتی یادآوری آنها ایفا نماید.
نقشه ذهنی و کاربردهای شگفت انگیز آن را با هم مرور میکنیم:
۱) باعث افزایش سرعت یادگیری میشود.
۲) ارتباط بین نیمکره چپ و راست را افزایش میدهد و در نتیجه عملکرد مغز ما چندین برابر میشود.
۳) ذهن خلاق و ایدهپرداز ما را روشن میکند.
۴) به دلیل تشکیل یک تصویر بزرگ درک بهتری از مفاهیم داریم.
۵) به دلیل طبقهبندی اطلاعات دسترسی و یادآوری بهتر است.
۶) به دلیل استفاده از رنگها و اشکال، یادآوری راحتتر است.
۷) مرور مطالب برایتان راحتتر میشود کافی است به نقشه ذهنی خود نگاهی بیاندازید.
۸) برای افرادی که آزمونها یا جلسات کاری مهمی دارند بسیار کاربرد دارد.
۹) به مدیریت زمان در جلسات و تصمیمگیری نیز کمک میکند.
۱۰) زمانی که ایدهای در ذهن دارید میتوانید از نقشه ذهنی برای بسط و گسترش آن استفاده نمایید.
۱۱) زمانی که در مورد چند انتخاب باید تصمیمگیری نمایید از طریق نقشه ذهنی میتوانید مزایا و معایب هر مورد را بررسی کنید.
۱۲) زمانی که بخواهید برای خود هدفگذاری کرده و طی برنامه زمانی خاصی بخواهید به هدف برسید.
۱۳) همچنین این روش به طور فوقالعادهای خلاقیت شما را افزایش میدهد.
۱۴) همچنین از طریق نقشه ذهنی میتوانیم طرح و ایدههای خود را به دیگران منتقل کنیم؛ پس میتواند شرکت در جلسات طوفان مغزی هم مفید باشد.
۱۵) حتی میتوانید در برگزاری مهمانیها از نقشه ذهنی و کاربردهای آن بهرهمند شوید.
۱۶) حتی شما میتوانید در حین گوش دادن فایلهای صوتی و آموزشی برای آنها نقشه ذهنی بکشید تا در مرورهای بعدی نیازی به مراجعه به اصل فایل نداشته و تنها با مرور نقشه ذهنی آنها مطالب را به خاطر بیاورید.
۱۷) ویدئوهای آموزشی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و میتوانید برای آنها نیز نقشه ذهنی جذابی تهیه کنید.
اصل مهم در مورد نقشه ذهنی و کاربردهای آن:
ذهنتان را باز بگذارید و برای تهیه نقشه ذهنی از نهایت هنر و خلاقیت خود استفاده کنید. به گونهای نقشه ذهنی بکشید که گویی در حال خلق یک اثر هنری هستید و از یادگیری لذت ببرید. به این صورت است که با ترکیب مطالب با خلاقیت، هنر و لذت میتوانید تا آخر عمر آنها را وارد حافظه خود نمایید. حافظه بلند مدت مطالب را تا آخر عمر در ذهن نگه میدارد.
اگر در سیستم آموزشی ما نیز یادگیری را با هنر و خلاقیت و لذت بردن همراه میکردند اکنون تمام دروس در حافظه ما میماند و خاطرات ما از دوران تحصیل تنها محدود به زنگهای ورزش و جدول ضرب نبود.
چگونه نقشه ذهنی بکشم؟
برای کشیدن نقشه ذهنی باید کاغذ را به صورت افقی قرار داده و دایرهای در مرکز صفحه بکشید و کلمه یا عبارت کلیدی را درون آن بنویسید. سپس تا سه مورد از آن دایره خطوطی رسم کرده و دایرههای بعد و موارد فرعی را وارد کنید.
حتما فیلم کارگاه تخصصی نقشه کشی ذهنی را تهیه کنید.
نکته:
- این خطوط بهتر است موج دار باشند
- در جهت عقربههای ساعت دور دایره اصلی پیش روید.
- از سه مورد هم ممکن است گاهی بیشتر شود که موردی ندارد.
دیدگاهتان را بنویسید