آیا به دنبال توسعه کسبوکار خود هستید؟
توسعه کسب و کار برای هر کارآفرینی امری حیاتی است. در واقع وقتی صحبت از توسعه کسب و کار است، همه به دنبال راههایی برای رشد و توسعه کسبوکار خود هستند که درنهایت منجر به افزایش درآمد و سودآوری شود.
این نکته را باید در نظر گرفت که مفهوم توسعه کسب و کار بسیار گسترده است و در کنار آن داشتن استراتژیهای توسعه توسعه کسب و کار از اهمیت بسزایی برخوردار است. در واقع کسبوکار شما باید استراتژیهای خوبی برای استفاده از فرصتها پیشبینی کند. در غیر این صورت شانس خود را در بازار از دست میدهید و بازی را به رقبای تجاریتان خواهید باخت.
در این مقاله پس از پرداختن به مفاهیم مختلفی در این زمینه راهکارهای توسعه کسب و کار را به شما معرفی خواهیم کرد. آنچه مطالعه خواهید کرد در سر تیترهای زیر به شما ارائه میشود:
- کسبوکار چیست؟
- استراتژیهای توسعه کسب و کار
- مدیریت توسعه کسب و کار
- شرح وظایف کارشناس توسعه کسب و کار
- راهکارهای رشد و توسعه کسب و کار
کسبوکار چیست؟
کسبوکار به یک واحد سازمانی که استراتژی مشخص و مدیری مسئولیتپذیر در زمینه فروش و سودآوری دارد (یا باید داشته باشد) گفته میشود.
یک سازمان واحدهای کسبوکار متعددی میتواند داشته باشد که بهصورت افقی یا عمودی با یکدیگر ارتباط دارند. برای مثال، فورد کسبوکارهای خود را بر اساس مناطق جغرافیایی نظیر انگلستان و چین، براساس خود شرکت فورد و بر اساس مدیریت برندها و زیر برندها تعریف کرده است.
میل نزدیکی به جامعه مشتریان، توسعه کسب و کار در مناطق مختلف و بازارهای جهانی موجب ایجاد کسبوکارهای استراتژیک میشود ولی نباید اجازه داد تا تعدد کسبوکارها از تاثیر استراتژیها بکاهد و آنها را تبدیل به برنامههای فاقد صرفه اقتصادی نماید. نتیجه نهایی، فشار زیاد برای جمعکردن کسبوکارها درون نهادهای بزرگتر است.
با جمعکردن کسبوکارها میتوان از استراتژیهای بازارهای مشابه بهره گرفت و همافزایی ایجاد نمود. کسبوکارهایی که برای توجیه یک استراتژی کوچک هستند لازم است با یکدیگر ترکیب شده تا ساختار مدیریت آنها قابل حمایت گردد.
البته این کسبوکارها برای حفظ صرفه اقتصادی میتوانند از عوامل اجرایی نظیر نیروی فروش و یا بعضی امکانات بدون ادغام با یکدیگر بهرهمند شوند. کسبوکارهایی که استراتژی کسبوکار و زمینه بازار مشابهی دارند، کاندیدای خوبی برای ترکیب و ادغام، اشتراک دانش و همافزایی بین واحدهای کسبوکار هستند.
با این کار به کاهش هزینهها کمک کرده و سرمایه ارزشمندی ایجاد میکنید.
استراتژیهای توسعه کسب و کار
استراتژیهای توسعه کسب و کار شامل ۴ بُعد است:
- بعد اول استراتژی سرمایهگذاری محصول-بازار: بُعد اول، تعیین میکند که کجا باید به رقابت بپردازیم. دیگر ابعاد نیز، به چگونگی رقابت کردن میپردازند. یعنی: چگونه رقابت کنیم تا برنده شویم. توسعه حوزه کسبوکار میتواند به دستیابی به رشد و حفظ نیروی حیات سازم آنها کمک کند و میتواند با استفاده از فرصتهایی که در هرلحظه به وجود میآیند بهعنوان اهرمی برای انطباق با بازارهای پویا عمل کند.
- بعد دوم گزاره ارزش مشتری: درنهایت آنچه ارائه میشود باید مورد توجه مشتریان موجود و جدید قرار گیرد. این گزاره میبایست ازنظر مشتری مناسب و معنادار باشد و در جایگاهسازی محصول و خدمت منعکس شود.
- بعد سوم داراییها و قابلیتها: داراییها و قابلیتهای استراتژیک مزایای رقابتی پایدار را تامین میکنند. قابلیت استراتژیک مانند برنامه ارتباط با مشتری، تولید یا ترویج که شرکت بهخوبی آن را انجام میدهد و اهمیت استراتژیک دارد. قابلیت استراتژیک یک منبع است، مانند نام یک برند یا پایگاه مستقر مشتری که در ارتباط قدرتمندی با رقبا است.
- بعد چهارم برنامهها و استراتژیهای وظیفهای: استراتژیها و برنامهها، بهنوبه خود از طریق تعداد زیادی از برنامههای تاکتیکی و با چشمانداز کوتاه مدت بهکار گرفته خواهند شد.
مدیریت توسعه کسب و کار
مدیریت توسعه کسبوکار کمک دست سازمان در جذب منابع درآمدی و رشد بیشتر است. این مدیر تلاش میکند تا در ابتدا بهخوبی سازمان و ظرفیتهای آن را بشناسد و دقیقا درک کند که سازمان دارای چه منابعی است. ازجمله، منابع انسانی، منابع فیزیکی، منابع مالی و از همه مهمتر منابع معنوی.
پس از این شناخت نوبت به آن میرسد تا به همراه تیم کارشناسان توسعه کسبوکار خود بارش فکری کنند و ایدههایی به دست بیاورند که با استفاده از منابع موجود و اندکی سرمایهگذاری جدید کسبوکار و منابع درآمدی توسعه یابد.
نقش مدیر توسعه کسبوکار به اینجا ختم نمیشود. نقشهای زیر را هم سازمانهای بزرگ دنیا برای این مدیر برشمردهاند. تعیین اهداف استراتژیک بلند مدت سازمان، ساخت مکانیزمهای ارتباط با مشتریان کلیدی، شناسایی فرصتهای جدید کسبوکار، مذاکره و عقد قراردادهای جدید فروش و همکاری، شناسایی و تحلیل رقبا و بازار.
توسعه کسبوکار انواع گوناگونی میتواند پیدا کند. ایدههایی برای فروش بیشتر در بازار فعلی، ایدههایی برای محصولی جدید در بازار فعلی، ایدههایی برای محصول فعلی در بازاری جدید، ایدههایی برای محصولی جدید در بازاری جدید.
مدیریت توسعه کسبوکار در صنعتهای مختلف و حتی سازمانهای مختلف در یک صنعت، وظایف مختلفی دارد. حتی بسته به این که سازمان در چه مرحلهای است مدیر توسعه کسبوکار وظایف متفاوتی خواهد داشت.
شرح وظایف کارشناس توسعه کسبوکار
هرچند مفهوم توسعه کسبوکار برای افراد گوناگون، معانی و تفاسیر متعدد و متنوعی دارد اما شغل توسعه کسبوکار بر سه حوزه فعالیت اساسی تمرکز دارد:
- مشتریان: یافتن مشتریان جدید و ارزشآفرینی بیشتر از مشتریان کنونی
- بازار: شکل دادن به فضا و مکان مشتریان جدید (ازنظر جغرافیایی، ذهنی، مالی و …) و تلاش برای یافتن راههای دستیابی به آن.
- روابط: ساختن و بهرهبرداری از روابطی که برمبنای اعتماد و اتحاد شکل گرفته و به دنبال ارزشآفرینی از فرصتهاست.
از آنجا که توسعه کسبوکار، یک فرآیند تصمیمگیری سطح بالاست، بنابراین شرح وظایف کارشناس توسعه کسبوکار در زمینه تحقیق و توسعه کسبوکار میتواند به شکل زیر باشد:
- تحلیل وضعیت کنونی کسبوکار برمبنای SWOT و سایر ابزارهای تحلیل سازمانی (تجزیهوتحلیل بازار برای شناخت فضای رشد جدید)
- تحلیل وضعیت کنونی صنعت و پیشبینیهای رشد
- وضعیت توسعه رقبا
- تحلیل جذابیتها، نیازها و فرصتهای بازار برای ایجاد ارزشهای جدید برای مشتریان و ارائه راهکارهای موثر در این راستا
- منابع اصلی درآمد شرکت و خطوط کسبوکار کنونی
- بانک اطلاعات مشتریان
- فرصت بازار جدید و کشف نشده
- گستره محصولات و خدماتی که در بستر آنها میتوان خطوط کسبوکار را توسعه داده و خطوط کسبوکار کنونی را تکمیل کرد
- چشمانداز بلند مدت شرکت
- فهرست هزینه کرد و گزینههای موجود برای صرفهجویی در هزینهها
- قیمتگذاری موثر
- رصد پیشرفت نفوذ در بازار و پایش برنامه بازاریابی
راهکارهای رشد و توسعه کسبوکار
هدفگذاری و برنامهریزی و رشد و توسعه کسبوکار
هدف خود را از راهاندازی کسبوکارهای جدید و راههای رسیدن به هدفتان را مشخص کنید. با یک برنامهریزی دقیق، هر کاری که لازم است برای پیشرفت کسبوکارهای جدید انجام دهید، تعیین کنید و هر یک از آنها را به بهترین شکل انجام دهید.
نداشتن یک استراتژی مشخص از ابتدای کار باعث سردرگمی شما در میان راه میشود؛ بنابراین از مهمترین راهکارهای پیشرفت و توسعه کسبوکارهای جدید، تعیین هدف و برنامهریزی برای رسیدن به آن است.
ایجاد حس وفاداری در مشتری
بهترین کاری که میتوانید برای موفقیت کسبوکارتان انجام دهید، تمرکز روی ایجاد تعهد و وفاداری در مشتریان است. برای این کار کافی است در هر مرتبه یک مشتری را راضی و خشنود نگهدارید. وقتی یک مشتری به برند شما احساس وفاداری بکند، همهچیز تغییر خواهد کرد.
برای مشتری وفادار و متعهد، شما تنها فروشگاه بازار هستید. دیگر برندها و رقبای شما هیچگاه به ذهن این مشتری نمیرسند؛ مانند کسی که عاشق فرد دیگری است، مشتری وفادار تنها شما را میبیند.
حقیقت این است که موفقیت مالی و عملکردی حقیقی، از طریق وفاداری مشتریان حاصل میشود. وقتی بازار شرایط مناسبی داشته باشد، تجارتهایی که مشتریان وفادار دارند سریعتر از دیگران رشد میکنند. در بحرانهای بازار نیز این تجارتها وضعیت مناسبتری خواهند داشت.
وفاداری به معنای یک رابطه دوطرفه است. رابطهای که درنهایت به خرید بیشتر از سمت مشتری و پیشنهاد کسبوکار شما به دیگران منجر میشود.
وفاداری واقعی در نتیجه درک کامل نیازهای مشتریان ایجاد میشود. احترام به آنها و پیشنهاد کالایی در مسیر علاقهمندیهایشان و درنهایت، یک تجربه خرید عالی، همگی حس لذت را در مشتری ایجاد میکنند تا تصمیم به بازگشت دوباره به سمت شما داشته باشد. قطعا امتیازات تخفیفی این نتایج را نخواهند داشت.
قدمهای اولیه در ساختن وفاداری مشتری، زمان گذاشتن و یادگیری رفتارهای تکتک آنها است. سپس باید سیستمی توسعه داد که از این اطلاعات و یادگیریها، به رابطه تجاری بلند مدت و پایدار برسیم. با انجام دادن این کار، محصول و خدمات شما تنها یک کالا نخواهد بود بلکه المانی جهت توسعه ارتباط شخصی میشود.
برای فرار از حس متداول مشتریان، باید ارتباطی انسانی، دائمی و پایدار با آنها برقرار کنید. این روش مطمئنترین مسیر برای فرار از کهنگی در بازار کار است. مطمئنا نتایج این تلاش برای جذب تکتک مشتریها، در طولانی مدت آثاری بسیار بزرگ برای شما به همراه خواهد داشت.
فروش محصولات بیشتر
سادهترین راه رشد کسبوکار شما این است که محصولات یا خدمات بیشتری را به مشتریان فعلی بفروشید. مشتریان فعلی، با شما در ارتباط هستند، از قبل شما را میشناسند، احتمالا شرکتتان را دوست دارند و به شما اعتماد میکنند؛ بنابراین فروش محصولات بیشتر به آنها، کار زیاد سختی نیست.
تحقیقات نشان میدهد که هزینه جذب مشتریان جدید، ۷ برابر بیشتر از این است که اقلام بیشتری را به مشتریان فعلی بفروشید؛ بنابراین با عرضه محصولات و خدمات بیشتر، سود بالاتری نصیبتان میشود، چرا که قبلا هزینه جذب این مشتریان را پرداخت کردهاید.
پس فکر کنید که چه کالا و خدمات دیگری میتوانید به این مشتریان ارائه کنید. لزوما نباید خدمات جدیدی در دست تولید داشته باشید. ممکن است بتوانید خدمات یک شریک تجاری را، که درصد کمی از آن بابت شراکتتان به شما میرسد، عرضه کنید.
به سرویسهای هواپیمایی نگاه کنید که از همکاری با هتلها و تاکسیرانیها بهره میبرند. آنها هم قصد دارند حداکثر درآمد ممکن را از مشتریان فعلی کسب کنند.
البته باید رضایت مشتریان را در نظر بگیرید، زیرا به ازای از دست دادن هر مشتری، هزینه بالایی برای جایگزین کردن مشتری دیگری به شما تحمیل میشود. در واقع برای فروش بیشتر به مشتریان، باید رویکردی استراتژیک داشته باشید.
ثبات شرکت در انعکاس پیام بازاریابی
یکی از اشتباهاتی که شرکتها مرتکب میشوند این است که به دقت بر پیام بازاریابیشان نظارت ندارند. آنها مخاطبشان را بهطور همزمان با پیامهای مختلفی مورد هدف قرار میدهد. این بیثباتی، چشمانداز فعلی و آتی شرکت را مختل میکند.
شرکتها باید پیامی مشخص و بدون ابهام را از طریق رسانههای مورد استفاده (مانند وبسایتها و دیگر انواع شبکههای بازاریابی) به بازار هدفشان انعکاس دهند. ثبات در انعکاس پیام بازاریابی، عاملی مهم برای موفقیت در کسبوکار است. شرکتها نباید نسبت به آن بیتوجه باشند.
تاسیس شعبه جدید
فرانسیس مکگاکین، سخنران و مشاور کسبوکارهای کوچک میگوید: «توسعه فیزیکی کسبوکار، اگر بدون تحقیق و برنامهریزی صورت گیرد، همیشه بهترین روش توسعه نیست» و ترفندهای زیر را برای آن دسته از افرادی که در فکر تاسیس شعبه جدید هستند پیشنهاد میکند، اطمینان حاصل کنید که به سود حداقلی مستمری رسیدهاید و در چند سال گذشته رشد ثابتی داشتهاید. ترندها، چه ازنظر اقتصادی و چه ازنظر مصرفکنندگان نشانگر قدرت پایدار شرکت شما هستند. به آنها دقت کنید.
اطمینان حاصل کنید که تیم مدیریتی و سیستمی استثنایی دارید. برای راهاندازی و مدیریت شعبه جدید به آنها نیاز خواهید داشت. یک طرح کسبوکار (business plan) کامل و جامع برای شعبه جدید تدوین کنید. روش تامین بودجه خود را از قبل مشخص کنید. مکان شعبه جدید را بر اساس کسبوکارتان انتخاب کنید، نه براساس بودجهتان!
نقش انرژی و انگیزه در رشد و توسعه کسبوکار
برای انجام هر کاری، داشتن انگیزه یکی از مهمترین عوامل موفقیت است. سه مولفه مهم انگیزه، جهت داشتن، پافشاری و انرژی است. در واقع انگیزه داشتن به فعالیتهای افراد جهت میدهد، باعث میشود برای رسیدن به هدف پافشاری کند و شدت و انرژی فعالیتهایش افزایش یابد؛ بنابراین سعی کنید تمام فعالیتهای مربوط به کسبوکارتان را پرشور و هیجان و با انگیزه کافی انجام دهید تا شاهد موفقیت چشمگیر در کسبوکارهای جدید باشید.
اندرو کارنگی دراینباره میگوید: «کسانی که نتوانند به خود انگیزه دهند، مجبورند به متوسط بودن قانع باشند. هرچقدر هم دیگر استعدادهای آنها چشمگیر باشد.»
فروش به مشتریان بیشتر و رشد و توسعه کسبوکار
احتمالا این حوزهای است که اغلب شرکتها تمرکز بیشتری روی آن میگذارند: جذب مشتریان جدید و افزایش سهم و نفوذ خود در بازار.
یکی از ارزانترین روشهای جذب مشتری این است که مشتریان فعلی محصولاتتان را به دیگران توصیه کنند. اگر مشتریان فعلی از محصولات شما رضایت دارند، چگونه میتوانید آنها را تشویق کنید که حامی شما باشند و تولیداتتان را به سایرین پیشنهاد دهند؟
چطور میتوانید یک استراتژی برد-برد را تنظیم کنید که هم خودتان از آن سود ببرید و هم آنها؟
به یاد داشته باشید که هزینه جذب مشتری جدید، ۷ برابر مشتریان فعلی تمام میشود. اگر مخاطبان جدید خود را با توصیه یاران قدیمیتان به دست آورید، بودجه زیادی را صرفهجویی کردهاید که میتوانید بخشی از آن را به همین افراد جایزه دهید. برنامههای مشارکت در فروش هم روش مشابهی دارند.
در این برنامهها شما به شخص دیگری اجازه میدهید با پیدا کردن مشتری جدید (و متحمل شدن هزینه آن) درصدی از درآمد حاصل از فروش را از آن خود کند. گزینههای زیادی برای پیدا کردن مشتریان جدید وجود دارد. شما باید بهترین استراتژیهایی را که مناسب مدل کسبوکارتان هستند و سودآوری شما را به حداکثر میرساند، انتخاب کنید.
فروش به قیمت بالاتر
بسیاری از کارآفرینان، ارزش کار خود را دستکم میگیرند. دلایل متعددی برای این امر وجود دارد.
مثل اینکه آنها اعتمادبهنفس کافی ندارند و به همین علت خدمات خود را در سطح پایین قیمتگذاری میکنند یا اینکه نمیدانند بازار تا چه حد جوابگوی محصولات آنها است یا اصلا ارزش واقعی خدماتشان را نمیدانند.
مورد آخر باعث میشود آنها محصولاتشان را کماهمیت بدانند که به قیمتگذاری پایین منجر میشود.
افزایش قیمت سادهترین راه افزایش درآمد است، اما درعینحال با ریسک زیادی همراه خواهد بود. اگر قیمت را بیشازحد بالا ببرید، همین مشتریان فعلی را هم از دست میدهید و کسبوکارتان با تهدیدی جدی مواجه خواهد شد.
از طرف دیگر، قیمتگذاری پایین نشاندهنده این است که شما ارزش خدمات خودتان را نمیدانید، پس چرا دیگران باید به آنها بها بدهند؟
گاهی اوقات هم بالا بردن قیمت، باعث از دست دادن برخی از مشتریان فعلی میشود و همزمان مشتریان جدیدی را جذب میکند که حاضر هستند پول بیشتری برای محصولات و خدمات شما بپردازند.
در این صورت تقاضا و درآمد کلی افزایش پیدا میکند. اگر شما یک محصول باکیفیت داشته باشید، باید آن را باقیمت مناسب به فروش برسانید. اگر چشمتان را روی ارزش واقعی آن ببندید، محصول شما کالایی بیاهمیت تلقی خواهد شد.
پدیده جهانیشدن و موفقیت در کسبوکار
حتی اگر کسب و کارتان کاملا محلی باشد، بازهم پدیده جهانیشدن برای آینده شرکتتان اهمیت دارد. پدیده جهانیشدن، معیاری برای سنجش موفقیت شرکتها است. از آنجایی شرکتهای امروزی در عصر ارتباطات فعالیت میکنند، توانایی به اشتراک گذاشتن اطلاعات و توسعه محصولات و بازارهای جدید را راحتتر از هر زمان دیگری در اختیار دارند.
شرکتها میتوانند راههای توسعه کسبوکارشان را در سطح جهانی مورد بررسی قرار دهند. برای انجام این کار لازم است برنامهریزی مناسبی داشته باشند.
استفاده از فناوری در کسبوکار
شرکتی که از تکنولوژی برای ایجاد بازارهای جدید، خدمت به مشتریان، افزایش بهرهوری و توسعه محصول و خدمات جدیدش استفاده میکند؛ فرصت خوبی برای رقابت اثربخش دارد. شرکتهای مجهز به فناوریهای روز با سطوح کیفیت بهتری نسبت به کسبوکارهای سنتی وارد عرصه رقابت میشوند. استفاده از فناوری در کنار نیروی کار باانگیزه، میتواند به کاهش رکود در کسبوکارتان کمک کند.
مجوز فروش و خدمات توسعه کسبوکار
این روشی موثر و کمهزینه برای توسعه کسبوکار است، بهخصوص اگر عرضه کننده خدمات یا محصولی دارای برند باشید. این نظر لَری بِنِت، مدیر موسسه بینالمللی کارآفرینی در دانشگاه جانسوناند ویلز است بدین ترتیب میتوانید در ازای فروش محصول یا استفاده از نرمافزار، برند و … حق امتیاز دریافت کنید.
اعطای مجوز همچنین ریسک شما را به حداقل میرساند و در مقایسه با هزینه راهاندازی شرکت برای تولید و فروش برند یا محصولتان کمهزینهتر است. پیدا کردن شریک جهت اعطای مجوز را با تحقیق در مورد شرکتهایی که محصولات و خدمات مشابه با شما عرضه میکنند شروع کنید؛ اما بِنِت توصیه میکند که پیش از گذاشتن جلسه یا تماس با هر یک از این شرکتها، با وکیلی حاذق در زمینه حقوق معنوی مشورت کنید. با این کار هرگونه خطری را به حداقل میرسانید.
مثبت اندیشی در رشد و توسعه کسبوکار
افکار منفی را از خود دور کنید و تمام تمرکزتان را روی مسیر موفقیت خود قرار دهید. سعی کنید به شکست فکر نکنید و به یاد داشته باشید هرچقدر بیشتر به موفقیت و توسعه کسبوکار خود فکر کنید، به آن نزدیکتر خواهید شد. اگر شما میدانستید افکارتان چه قدرتی دارند و چقدر در موفقیت شما تاثیر دارند، حتی برای یک لحظه هم منفی فکر نمیکردید.
مترلینگ دراینباره میگوید: «آدمی ساخته افکار خویش است، فردا همان خواهد شد که امروز میاندیشیده است.»
دیدگاهتان را بنویسید