کتاب در استانبول ترکیه چه میکند؟
طبق آمار منتشرشده سرانه مطالعه کتاب در کشور ترکیه حدود ۵۵ دقیقه در روز است. رقمی که ترکیه را همردیف کشورهایی مثل هند، برزیل، مالزی و روسیه قرار میدهد. دسترسی به آمار دقیق سرانه مطالعه ایران چندان ساده نیست؛ زیرا آمار بهشدت متفاوتی درباره این موضوع ارائهشده است. برای نمونه در سال ٨٧ علیاکبر اشعری رییس کتابخانه ملی ایران، سرانه مطالعه را ٢دقیقه و در صورت درنظر گرفتن مطالعه کتابهای درسی، ۶دقیقه اعلام کرد و به سیاهنمایی متهم شد. در همان زمان محمد سالاری، مدیرکل دفتر برنامهریزی و مطالعه فرهنگی و کتابخانه، آمار واقعی را ١٢٠ دقیقه دانست. عددی که میشد آن را کاملا در جهت سفیدنمایی قلمداد کرد. در سال ٨١ مرکز پژوهشهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرانه مطالعه را ٧ دقیقه در روز اعلام کرد. سپس در سال ٨٨ شورای فرهنگ عمومی در ابتدا این رقم را ١٨دقیقه اعلام کرد، اما در آخر به ٧٩ دقیقه رسید.
کتابخوانی و وضعیت اجتماعی آن در ترکیه
با گسترش تدریجی رسانههای تصویری و مطبوعات، میزان مطالعات کتاب در اوقاتفراغت کاهشیافته است. سیاستگذاران برای رفع این مشکل راهحلهایی را ارائه کردهاند که با توسل به آنها میتوان عادت به کتابخوانی را در سطح معقولی حفظ کرد. یکی از این راهکارها بهطور مشخص تاکید بر اهمیت مطالعه برای دستیابی به کشوری فرهیخته است. مهم نیست که رسانههای تصویری تا چه حد گستردهاند؛ بلکه این نکته اهمیت دارد که این رسانهها به هیچوجه جای مطالعه کتاب را نمیگیرند. همچنین رشد فردی نیز مستلزم مطالعه است.
وضعیت کتابهای اینترنتی در ترکیه
در نمایشگاه کتاب لندن در سال ٢٠١٣، ترکیه بهعنوان بازار هدف شرکت داشت. در مجمعی که در ابتدای این رخداد فرهنگی برگزار شد، مهمت ایران، مقام ارشد اجرایی و مدیرکل کتابفروشیهای اینترنتی در ترکیه، درباره حوزه نشر در این کشور مطالبی را مطرح کرد. او سرانه مطالعه کتاب در ترکیه را تقریبا با سرانه مطالعه کتاب در کشورهای برزیل، روسیه، چین و هند برابر دانست. کشور ایران نیز گفت که هر ساله نزدیک به ۴۵ هزار کتاب در ترکیه منتشر میشود که از این تعداد حدود ٢٠ هزار عنوان به حوزه فرهنگ و ادبیات تعلق دارد.
او همچنین اشاره کرد که حدود ١٨٠٠ بنگاه نشر کتاب در ترکیه فعالیت دارند. به گفته او صنعت کتابهای اینترنتی ٣ درصد حوزه نشر در این کشور را به خود اختصاص داده و فروش اینترنتی کتاب در این کشور سالانه با افزایش ٣۵ تا ۴۰ درصدی روبهرو بوده است؛ اما از ١٨٠٠ بنگاه نشر کتاب تنها ۳۵۰ بنگاه فروش اینترنتی دارند و تا ۶۰۰ کتاب اینترنتی در ترکیه در دسترس و قابل خریداری است.
نبض کافهکتابها بهسختی میزند
اگر شما هم از شمار جمعیت کتابخوان کشور محسوب میشوید، احتمالا در سالیان اخیر با پدیدهای به اسم کافهکتاب آشنا شدهاید. کافهکتابها مراکز فرهنگی هستند که از اوایل دهه هشتاد در ایران به وجود آمدند تا علاقهمندان مقالات فرهنگی در فضایی عاری از ضوابط کتابخانهها و به دور از سروصدای حاکم بر محیط کافیشاپها تازههای نشر را ورق بزنند؛ فنجانی چای یا قهوه بنوشند و درعینحال از فضای فرهنگی که در محیط کافه وجود دارد برای تبادلنظر در خصوص مسائل فرهنگی اجتماعی استفاده کنند. در شرایطی که آمارها نشان میدهد مطالعه در ایران وضع خوبی ندارد، ایده ایجاد کافهکتاب بر مبنای نیازهای فرهنگی موجود در جامعه شکل گرفت تا خلاهای ناشی از نبود فضای گفتوگو از میان برود.
دیدگاهتان را بنویسید