پیشبینیهایی درباره جهان در سال ۲۰۳۰
بشر همواره در طول تاریخ در جستوجوی پیشبینی آینده بوده تا بتواند تحولات بازارها را از قبل دانسته و چاره اندیشی نماید؛ از مشورت با منجمان و پیشگویان گرفته تا دنبال کردن روندها. اما زمانی که یک متغیر جزئی کل معادله را تغییر میدهد، حتی پیچیدهترین محاسبات ریاضی هم با شکست مواجه میشوند. چیزی که منطقی به نظر میرسد، ممکن است اشتباه از آب درآید و تنها زمان میتواند آن را اثبات کند.
نسیم طالب در کتاب خود با نام «قوی سیاه»، این مطلب را منطق بوقلمون مینامد:
اگر بوقلمون قادر به تفکر بود، تصور میکرد که انسانها موجودات دوست داشتنی هستند که به او غذا و پناهگاه میدهند، تا این که عید شکرگذاری از راه میرسد و اتفاقی رخ میدهد که نظر بوقلمون را ناگهان به کلی تغییر میدهد.
با وجود این عدم قطعیت، موسسات بین المللی مانند مجمع جهانی اقتصاد (World Economic Forum)، این ریسک را پذیرفته و گاهی از یک دهه قبل یا حتی بیشتر، اقدام به پیش بینی شرایط آینده مینمایند. این موسسه تصمیم به ترویج نشست انجمنهای جهانی آینده (Global Future Councils) گرفت که طی آن گروههایی از متخصصین با زمینههای فعالیت متعدد، سالیانه با یکدیگر ملاقات میکنند تا درباره آینده جهان به بحث و گفتوگو بپردازند. اولین نشست در اواسط نوامبر ۲۰۱۷ در امارات متحده عربی برگزار شد که طی آن، از هفتصد پژوهشگر که توسط مجمع جهانی اقتصاد فراخوانده شده بودند، درخواست شد که جهان را در سال ۲۰۳۰ تجسم کرده و به تصویر درآورند.
کارشناسان انجمنهای جهانی آینده در این اجلاس به تحلیل ۳۵ حوزه جامعه، علوم و اقتصاد جهانی پرداختند که در این جا هشت روند و ریسک جهت پیشبینی فرصتهای تجاری را مورد بررسی قرار میدهیم.
- عصر به اشتراکگذاری: ایدا آوکن، نماینده دانمارک در این اجلاس میگوید: «من مالک هیچ چیز نیستم». او باور دارد که تا سال ۲۰۳۰، وضعیت برای عده زیادی از افراد بدین گونه خواهد بود. بیایید به سوی جامعهای برویم که همه چیز در آن اشتراکی است. خانهها، ماشینها، وسایل یا حتی لباسهایمان را به اشتراک خواهیم گذاشت.
شاید این گفته به نظر عجیب بیاید، اما وقتی به استارتاپهایی مانند Uber در آمریکا، Airbnb در آمریکا یا eSolidar در پرتغال فکر میکنیم، متوجه میشویم که چنین مفاهیمی در حال حاضر نیز وجود دارند و بر طبق گفته کارشناسان مجمع جهانی اقتصاد، این روند ادامه مییابد.
کارشناسان توصیه میکنند که افراد به دنبال ایدههای جدید و پلتفرمهایی برای ترغیب مردم به استفاده از این روند جدید و به اشتراکگذاری منابع باشند. فروشگاههای سنتی نیز در آینده کمیاب میشوند یا این که مجبور خواهند شد ساختار خود را کاملا تغییر داده و نوسازی کنند. به اشتراکگذاری باعث کاهش مصرف میشود اما خریدهای آنلاین نیز رشد خواهند نمود. بنابراین توسعه بیشتر و بیشتر فرمهای اثربخش پرداخت امن نیز میتواند فرصت خوبی باشد.
- مسایل عمده در ارتباط با محیط زیست: کارشناسان شرکت کننده در اجلاس درباره روند رو به افول مصرف سوخت کربن متفق القول هستند. صنعت خودرو به سوی تولید و استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی پیش میرود و پنلهای خورشیدی کاراتر و ارزانتر میشوند. با تعمیم این روندها، فرصتهای متعددی برای پروژههای تجاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر با ایجاد روشهای تکنولوژیکی جدید یا یافتن روشهای خلاقانه برای بازاریابی آنها برای افراد فراهم میگردد.
- تجارت جنگ: شاید خبر خوبی نباشد، اما کارشناسان انجمنهای جهانی آینده معتقدند که جهان در دهه آتی شاهد یک مسابقه تسلیحاتی خواهد بود. در دوران پیش رو، افول «امپراطوری آمریکا» را خواهیم دید و دیگر یک ابرقدرت واحد در جهان وجود نخواهد داشت، بلکه چندین قدرت نظامی بخش اعظم قدرت دنیا را در دست خواهند گرفت. ایالات متحده، چین، روسیه، هند، آلمان و ژاپن بودجه نظامی خود را به طور قابل توجهی افزایش میدهند، اما بسیاری از کشورهای دیگر نیز در پی تقویت قدرت دفاعی خود خواهند بود.
چنین شرایطی میتواند فرصتی بسیار عالی برای کارآفرینان باشد تا پروژههایی در بخشهایی مانند جنگ الکترونیک، هواپیماهای بدون سرنشین، رباتیک و سایر تجهیزات غیرنظامی یا نظامی را توسعه داده و به فروش برسانند.
- دکتر خانگی: پیشرفتهای پزشکی، درمان بیماران را با روشهایی کمتر تهاجمی مقدور کرده و اقامت در بیمارستان را کوتاهتر خواهد نمود. خطر باکتریهای مقاوم و توسعه telemedicine (تشخیص و درمان بیماران از راه دور با استفاده از فناوری ارتباطات راه دور) در بسیاری از درمانهای خانگی بیماران مشارکت خواهند کرد.
در این بخش، فرصتهایی در زمینه telemetry پزشکی با هزینه کم و کاربرد ساده و نیز خدمات ویژه پشتیبانی در منزل و اجاره تجهیزات پزشکی به وجود خواهد آمد.
- غذاهای جدید: برخلاف متفکرینی که در ابتدای قرن بیستم تصور میکردند غذای بشر در قرن بیست و یکم به صورت قرص خواهد بود، کارشناسان حاضر در اجلاس انتظار بازگشت به غذاها و طعمهای سنتی را دارند.
مسائل موجود درباره محیط زیست و سبک زندگی سالمتر منجر به استفاده از محصولات سنتی خواهد شد. مشکل این است که تقاضا برای این نوع محصولات، نیازمند راهحلهای جدیدی است که بدون از بین بردن ویژگیهای سنتی، محصولات را با حجم بالا تولید کنند. در این بخش، فرصتهایی جهت بهبود زنجیرههای توزیع و جستوجو برای مفاهیم جدیدی که الهام گرفته از سنتهای قدیمی باشند، وجود دارد.
جمعیت رو به رشد و قدرت خرید رو به افزایش چینیها و هندیها نیز منجر به بالا رفتن قیمت محصولات غذایی خواهد شد. بنابراین پروژههای کشاورزی کارآمد با طراحی مناسب، پروژههای خوبی در آینده خواهند بود.
- بحران پناهندگی: بحران پناهندگی همچنان وجود خواهد داشت. نه فقط به این دلیل که بحران سوریه ادامه دارد، بلکه جنگها و مناقشات اجتماعی نیز رو به پایان نیستند.
تغییرات آب و هوا، قحطی و بلایای طبیعی نیز در دهه آینده موج جدیدی از پناهندگان را تولید میکند که نه تنها روانه کشورهای ثروتمندتر میشوند، بلکه بیش از آن به کشورهای همسایه خود پناه میبرند که آنها نیز اغلب دچار فقر و ضعف هستند.
یافتن راهحلهایی برای مردمی که در حال جابهجایی هستند، چالشی برای کارآفرینان است. سرپناه، غذا و بهداشت و نیز توسعه طرحهایی که ممکن است منجر به اسکان پناهندگان در سرزمین مادری خود شوند، از جمله حوزههای دارای پتانسیل برای پروژههای کارآفرینی هستند.
- فقدان ارزشها: کارشناسان مذکور هشدار میدهند که «غرب در حال از دست دادن ارزشهای خود است». سخنان نژادپرستانه و علیه افراد خارجی افزایش خواهد یافت؛ زیرا اکثریت مردم درباره شغل و امنیت خود احساس تهدید میکنند. تنشها تشدید خواهند شد.
کشورها همچنان به ساختن دیوارها، تقویت مرزها و ایجاد بازداشتگاههای زندانیان ادامه خواهند داد. فرصتهایی برای شرکتهای امنیتی یا املاکی با مالکیت مشترک، NGOها و کارآفرینیهای اجتماعی در حمایت از دسترسی به عدالت، سلامت، تحصیل، در اطلاعرسانی به جمعیت محروم و در توسعه پروژههای اجتماعی نوسازی مسکن به وجود خواهند آمد.
- فضا، آخرین مرز: هیچ پیشبینی درباره آینده وجود ندارد که به نحوی به فضا اشاره نکند. خیال پردازان گذشته در رویای ماه بودند و اکنون که به آن دست یافتهایم، خیال پردازان کنونی به سیاره مریخ به عنوان قدم بعدی بشریت اشاره میکنند.
در دهه آینده شاهد مسابقهای برای فتح فضا خواهیم بود. این بار نهتنها میان آمریکاییها و روسها، بلکه مخصوصا میان چینیها، هندیها و اروپاییها. شاید فقط آمریکاییها قادر خواهند بود این قدم عظیم را به سوی مریخ بردارند، و مشخص هم نیست که این موفقیت در سال ۲۰۳۰ حاصل شود.
مسلما کارآفرینان منابع مورد نیاز برای توسعه یک پروژه فضایی را در اختیار ندارند، در صورتی که پژوهشگران علوم میتوانند تکنولوژی لازم برای مشارکت در توسعه چنین پروژهای را اختراع کنند. به عنوان یک کارآفرین میتوانید از علاقه ایجاد شده بر اثر توسعه تکنولوژی فضا استفاده کرده و مثلا در حالی که پاهایتان محکم بر روی زمین قرار دارد، مریخ را برای ما به زمین بیاورید.
دیدگاهتان را بنویسید