اگر حافظه همه چیز است، پس تقویت حافظه را بیاموزید
بهعنوان یک معلم تقویت حافظه میخواهم داستانی را برای شما تعریف کنم. لطفا فرد ۴۰ سالهای را تصور کنید که دارای همسر و یک دختر ۹ ساله است. امروز بعد از بیدار شدن از خواب و یک شنا یک ساعته در استخر آپارتمان خود و صرف صبحانه به همراه خانوادهاش تصمیم میگیرد به شرکت چندمیلیاردی خود برود. ۳۰ دقیقه بعد درحالیکه با موبایل آیفون خود در حال مکالمه است و ساعت رولکس چند دهمیلیونیاش برق میزند از اتومبیل مازراتی خود پیاده میشود؛ مکالمهاش به پایان میرسد و از پلههای شرکت پیاده بالا میرود که در تمام طبقات یک توقف کوتاه به همراه احوالپرسی از همکارانش داشته باشد. در طبقه پنجم مدیر مالی شرکت را که بر تراکنشهای میلیاردی شرکت نظارت دارد میبیند. درنهایت در طبقه دهم به دفتر کار خود که از گرانترین و لوکسترین وسایل پرشده است میرسد و کار خود را شروع میکند.
حدود ساعت ۲ بعدازظهر برای صرف ناهار به رستوران شرکت که بیشتر شبیه یک رستوران پنج ستاره است مراجعه میکند و غذای سالم، رژیمی و خوشمزهای را که آشپز آماده کرده را میل میکند. در این شرکت همه کارکنان و مدیران میانی و ارشد بر سر یک میز فارغ از مسائل روزمره شرکت ناهار میخورند، میگویند و میخندند تا بعد از ناهار باانرژی مضاعف به سرکار خود برگردند.
حدود ساعت چهار بعدازظهر مدیر موفق و خوشتیپ از شرکت به سمت باشگاه ورزشی میرود بعد از نرمش کوتاه بقیه دوستان مدیر از راه میرسند. درحالیکه روی تردمیل راه میروند باهم در حال گفتگو در مورد تحلیل بازار ایران هستند. بعد از یک ورزش بسیار خوب حدود ساعت ۱۹ مدیر به محل کار خود که نزدیک باشگاه است، برمیگردد تا با ماشین مازراتی خود به خانه خود واقع در بهترین منطقه تهران مراجعه کند. بهمحض ورود دخترش به سمت درب میدود و پدر را در آغوش میگیرد. امشب قول داده همسر و فرزندش را طبق روال هر هفته به پارک ببرد و بعد برای خوردن یک شام بسیار سبک به یک رستوران شیک ایتالیایی مراجعه کنند، چون دخترش عاشق سالاد سزار است.
این مدیر یک روز فوقالعاده مثل تمام روزهای گذشته را پشت سر میگذارد. آخر شب در حال برنامهریزی فردا است. تصمیم دارد برای فردا با ماشین مرسدس بنزی که بهتازگی خریده به شرکت برود. ظهر ساعت ۱۲ هم پذیرای یک مهمان بسیار ویژه است که قول گرفته ناهار را هم در شرکت باهم میل کنند. صبح ساعت ۶ مدیر از خواب بیدار میشود. ناگهان باکمال تعجب چیزی را به یاد نمیآورد؛ حتی همسر و فرزند خود را…
در کمال ناباوری مدیر ثروتمند و موفق ما دچار آلزایمر شده است، ولی تمام داراییها، شرکت، اتومبیل، خانه، همسر و فرزند سر جای خودشان هستند؛ اما به نظر شما زندگی فعلی مدیر چقدر برایش ارزش خواهد داشت؟ به نظر من واقعا زندگی بیهودهای خواهد بود و به همین دلیل است که من میگویم حافظه همهچیز است. البته قبلا چنین اعتقادی نداشتم؛ اما مطالعاتی که در زمینه تغذیه ایرانیها دارم مرا بهشدت نگران کرده است. نمیخواهم از ناامیدی صحبت کنم، ولی ما ایرانیها بهجای درستی نمیرویم. سلامت ما و عزیزانمان بهشدت درخطر است. پس تقویت حافظه را جدی بگیرید!
پس اگر در تلاش هستید زندگی بهتری برای خود بسازید مراقب غفلتهای کوچک باشید که عواقب بزرگی در پیش دارند. میتوانم برایتان دهها صفحه از مزایای داشتن یک حافظه خوب بنویسم اما ترجیح میدهم جدیدترین راههای تقویت حافظه را بنویسم تا از این راهها استفاده کنید. در ابتدا میخواهم در مورد حافظه کاری (Working Memory) برایتان بگویم.
حافظه کاری (Working Memory) چیست؟
حافظه کاری یا Working Memory موضوعی است که شما در طول روز میخواهید انجام دهید؛ برای مثال با فردی تماس بگیرید یا کاری را به سرانجام برسانید یا به یک آدرس مراجعه کنید. تمام این اطلاعات در حافظه کوتاهمدت شما ثبت میشود. بعد از انجام فعالیت موردنظر اگر نیازی نداشته باشید مغزتان آرامآرام دستور فراموشی را صادر میکند و احتمالا تجربه کردهاید که چندین بار کارهای مهم خود را فراموش کردهاید. ظرفیت حافظه کاری ۲±۷ کاراکتر است.
البته گاهی اوضاع از این هم وخیمتر است؛ یعنی کلید خود را جا میگذارید. در پارکینگ فرودگاه، دانشگاه یا محل عمومی جای پارک ماشین خود را فراموش میکنید یا در آزمونهای که در پیش رو دارید نتایج خوبی نمیگیرید. پس حتما باید تکنیکهای تقویت حافظه را بیاموزید.
چند پیشنهاد برای تقویت حافظه
۱- اطلاعات را یادداشت نمایید
اولین پیشنهاد این است که برای تقویت حافظه کوتاهمدت خود اطلاعات را یادداشت نمایید و در کلاسهای یوگا و مدیتیشن که تمرکز شما را بالا میبرند، شرکت کنید.
تحقیقات بسیاری را این زمینه مطالعه کردهام که شرکتکنندگان بعد از ۳ هفته نتایج مثبت را دیدهاند و بعد از ۸ هفته احساس بهتری نسبت به حافظه خود داشتهاند. اگر سوالتان این است که مدیتیشن به تقویت حافظه کوتاهمدت یا بلندمدت چه ربطی دارد، باید اینگونه جواب بدهم که در طول تمرینات مدیتیشن مغز شما در حال پردازش اطلاعات نیست. پسمغز شما استراحت کوتاهی میکند و شما میتوانید ذهن خود را خالی کنید و استرس کمتری نسبت با بقیه ساعتها تحملکنید.
حتما میدانید اگر در بهترین حالت مثل من روشهای تقویت حافظه را تدریس کنید، باشگاه ورزشی بروید، یوگا و مدیتیشن کارکنید (هفتهای ۲ بار)، درآمد بسیار عالی داشته باشید و عاشق شغلتان باشید، چون در یک کلانشهر زندگی میکنید، استرس دارید. حتی با شنیدن صدای بوق ماشینهای دیگر که ناخواسته و فقط از روی ناآگاهی بوق میزنند نیز استرس میگیرید.
۲- قهوه بنوشید
در بعضی مقالهها به این مورد اشاره شده؛ ولی من با این جمله خیلی موافق نیستم. البته نمیخواهم اثرات مثبت کافئین را نفی کنم اما تعادل بهترین چیز است. من با مصرف حداکثر یک فنجان قهوه در روز موافقم. البته ما ایرانیها خوشبختانه زیاد اهل مصرف قهوه نیستیم. دکتر Daniel Amen که یک متخصص مغز نابغه است، اعتقاد دارد که هفتهای ۳ بار ورزش، برای سلامتی مغز بسیار ضروری است. خود من با اینکه چند کسبوکار مختلف دارم اما تمام تلاشم را میکنم ورزش را از دست ندهم؛ زیرا با افزایش وزن حفرههایی در مغزتان شکل میگیرد و در نهایت حافظه خود را از دست خواهید داد.
۳- هنگامیکه موضوع جدیدی میآموزید آدامس بجوید
البته من به یاد دارم زمانی که در دوران مدرسه بودم اگر این کار را میکردیم معلم بلافاصله میگفت اون لنگهکفش را دربیار. ولی الآن تحقیقات نشان داده است جویدن آدامس هنگام یادگیری، بازیابی راحتتری برای اطلاعات دارد شاید یکی از دلایلش هم این باشد که در هنگام جویدن آدامس شما اکسیژن بیشتری وارد مغزتان میکنید.
۴-خواب باکیفیت و راحت
با خواب باکیفیت و راحت، به تقویت حافظه خود کمک کنید. شک ندارم که میدانید مهمترین عضو بدن شما که مسئولیت یادگیری و یادآوری مطالب را به عهده دارد مغز شماست. تحقیقات مربوط به تقویت حافظه را دنبال کردم؛ تقریبا میتوانم بگویم در تمام این تحقیقات، خواب نقش مهم و موثری در داشتن یک حافظه کارا و قوی دارد. مرد حافظه جهان دومینیک اوبراین میگوید: «اگر راحت و کافی نمیخوابید حافظه خود را از دست خواهید داد.»
اگر علاقهمند به مطالعه در این زمینه هستید میتوانید کتاب Dr.daniel Amen در تحقیقات Change your brain,change your life یا Use your brain to chance age را مطالعه فرمایید. اگر هم به آنها دسترسی ندارید یا فعلا ترجمه روان متون زبان اصلی برایتان آسان نیست، تلاش میکنم با قرار دادن مقالات مربوط به تقویت حافظه در سایت مطالعه شریف اطلاعات لازم و ضروری را ارائه کنم. البته الآن هم در حال ترجمه یک کتاب فوقالعاده کاربردی در زمینه تکنیکهای تقویت حافظه هستم که میتوانید بهزودی این کتاب را از سایت مطالعه شریف تهیه کنید. حتی میتوانید در دوره آنلاین و رایگان تندخوانی فانتوم در مطالعه شریف شرکت کنید تا دید درستی نسبت به تقویت حافظه و تندخوانی در شما شکل گیرد.
۵- از شبکههای اجتماعی و موبایل کمتر استفاده کنید
البته این نتایج تحقیقات خودم هست؛ ولی قول میدهم فقط یک هفته از همین الآن تصمیم بگیرید فقط ۱۵ دقیقه از شبکههای اجتماعی نصبشده درگوشی تان کمتر استفاده کنید تا مغزتان کمی نفس بکشد. بعضی وقتها واقعاً فراموش میکنم که تلگرام و اینستاگرام و … را چک کنم؛ ولی به یاد ندارم چیز مهمی را از دست داده باشم.
۶- صبحانه بخورید
در ژاپن خوردن صبحانه برای دانشآموزان الزامی است؛ زیرا سیستم آموزشوپرورش ژاپن این را فهمیده است که اگر میخواهد کشوری پیشرفته و توسعهیافته داشته باشد باید روی دانشآموزان خود سرمایهگذاری کند. پس دلیل ندارد فرهنگ خوردن صبحانه را یاد ندهند. تمام دانشآموزانی که صبحانه میخورند و به مدرسه میروند حافظه بهتری نسبت به همکلاسیهای خود دارند. البته به یاد داشته باشید خوردن صبحانه با گلایسمیک ایندکس بالا اصلا مفید نیست، حتی تمرکز خود را کاهش میدهید؛ مثلا کیک شکلاتی، شیرینی و … برای صبحانه مفید نیست.
در تحقیقی با این جمله برخورد کردم: «۳۰% از غذاهایی که ما مصرف میکنیم مخصوص مغز است.» حالا چه زمانی از روز مغز میتواند غذای کافی را تامین کند؟ صبح اول وقت بهترین زمان است یعنی با خوردن صبحانه که حاوی مواد قندی، غلات و … باشد، میتوان حافظه قویتری داشت.
دیدگاهتان را بنویسید