مهارت های مدیریتی در عصر دیجیتال
امروزه با تغییر و تحولات دیجیتالی، پیشبینیهای زیادی برای آینده کسبوکارها میشود. این پیشبینیها شباهت زیادی به فیلمهای علمی-تخیلی دارند. ممکن است کسبوکارها تغییرات زیادی نیز نداشته باشند؛ اما قطعا در آینده تحولات زیادی در دنیای مدیریت ایجاد خواهد شد. اهمیت مهارت های مدیریتی در عصر دیجیتال در سالهای آینده نسبت به الان بیشتر خواهد شد و این مسئله به خوبی قابل پیشبینی است؛ زیرا تحولات زیادی در رویکردها و عملکردها رخ خواهد داد. بنابراین برای هر مدیر ضروری است که مهارتهای خود را تقویت کند تا بتواند به فعالیتهای خود در این شغل ادامه دهد. در ادامه مقاله تحولاتی را که به زودی در دنیای مدیریت رخ خواهد داد بررسی میکنیم و برخی مهارت های مدیریتی را در دوران تحولات دیجیتالی معرفی میکنیم.
سرفصلهای عنوانشده در مقاله مهارت های مدیریتی در عصر دیجیتال عبارتاند:
- تاثیرات تحول دیجیتال بر مدیریت
- مهارت های مدیریتی مورد نیاز در عصر دیجیتال
تاثیرات تحول دیجیتال بر مدیریت
اگر ۱۰ سال گذشته را با زمان حال حاضر مقایسه کنید متوجه خواهید شد که دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت در حال رشد است و تاکنون تغییرات شگفتانگیزی داشته است. این مقایسه نشان میدهد جهان در سالهای بعد نیز با تغییرات بسیار متفاوتتری از حال حاضر خواهد بود. ارتباطات نیز دچار تغییراتی میشوند که باید آمادگی روبهرو شدن با آنها را داشته باشید. برخی تغییرات که به زودی در دنیای مدیریت رخ خواهد داد عبارتاند از:
پیشرفت ارتباطات باعث شده است ایدهها و ساختارهای جدید کاری ایجاد شوند.
۱- پیشرفت ارتباطات
تغییراتی که امروزه در دنیای فناوری و ارتباطات ایجاد شده است باعث میشود تعاملاتی که بین تیمهای کاری و اجتماعات مجازی وجود دارد باکیفیتتر و در قالب ارتباطاتی زنده ومستقیم انجام شود.
در دنیا ۲ نفر را نمیتوان پیدا کرد که مثل هم فکر کنند. به همین علت ارتباطات موثر یکی از مهمترین بخشهای کار تیمی است. در جلسههای تیمی اطلاعات و دادههای افراد به اشتراک گذاشته میشوند. امروزه کسبوکارهایی که با تکنولوژی جدید در ارتباط هستند به مهارتهای مختلفی نیاز دارند. افراد مختلف نیز مهارتهای متفاوتی دارند که این مهارتها با وجود ارتباطات معنی پیدا میکند. این مسئله باعث میشود هر چه افراد بیشتر با یکدیگر در ارتباط باشند، بهتر میتوانند کارهای خود را مدیریت کنند.
پیشرفت ارتباطات باعث شده است ایدهها و ساختارهای جدید کاری ایجاد شوند؛ زیرا هر فرد نظر خاص خود را دارد و از دید خود به موضوعات مختلف نگاه میکند. نگرش مختلف افراد باعث میشود ایدههای جدیدی برای پیشرفت کسبوکار شکل بگیرد. توجه داشته باشید رشد کسبوکار فقط به معنی درآمد و سود بیشتر نیست؛ بلکه به معنای روشهای جدید در مدیریت کسبوکار، جریان بخشیدن به فرآیند کاری، مدیریت صحیح منابع انسانی، استفاده از استعدادهای پنهان در کسبوکار و… است.
ارتباط نوعی فرهنگ سازمانی مبتنی بر احترام است. زمانی که افراد حرفهای خود را میزنند، سایر اعضای مجموعه نیز این حرفها را گوش میدهند و نظرات خود را بیان میکنند، در نهایت بین اعضای گروه احترام ایجاد میشود، فرهنگ سازمانی را ارتقا پیدا میکند و کارکنان نسبت به اهداف سازمان متعهدتر میشوند.
۲- استفاده از دادههای بزرگ (Big Data)
در آینده نزدیک نقش کلان دادهها (Big Data) بیشتر از گذشته در جنبههای مختلف مدیریتی مشخص میشود. کلان دادهها اطلاعات بزرگی هستند که در انبارهای داده ذخیره میشوند. جالب است بدانید به زودی از هوش مصنوعی و پلتفرمها که همان بستر اجرای نرمافزارهای یادگیری ماشین در مسیر تولید، بازاریابی و فناوریهای مالی، به همراه اپلیکیشنها و تکنولوژیهای مختلف دیگر هستند به طور گسترده استفاده میشود.
مدیرانی که میخواهند با استفاده از دادههای بزرگ تصمیمگیری کنند، میتوانند کار خود را با ۲ تکنیک ساده شروع کنند. اولین تکنیک ایجاد این عادت است که زمان تصمیمگیری از خود بپرسند: «دادهها چه میگویند؟» سپس پرسشهای مشخصتری را مطرح کنند و بگویند:« این دادهها از کجا آمدند؟»، «تاکنون چه تحلیلهایی انجام شده است؟» و «چهقدر به نتایج اطمینان داریم؟» استفاده مدیران از این روشها باعث میشود کارمندان زودتر متوجه پیام آنها شوند.
زمانی که میخواهیم یک مسئله خاص را بررسی کنیم، نقش متخصصها در یک حوزه کاری خاص پررنگتر میشود. متخصصان سنتی که با دنیای دیجیتال ارتباطی ندارند، کسانی هستند که میدانند بزرگترین فرصتها و چالشها چگونه ایجاد میشوند. با پیشرفت کلان دادهها، نقش این متخصصان نیز تغییر خواهد کرد.
ابزارهای فناوری با گذشت زمان پیشرفتهتر میشوند؛ به همین علت پروژههای کاری مختلف باعث ایجاد خلاقیت بیشتر میشوند.
۳- رشد ابزارهای مختلف
میتوان گفت که در آیندهای نزدیک، امور تکرارشونده در فرایندهای مختلف کسبوکار، توسط ماشینها انجام میشوند. به عبارت سادهتر باید منتظر خودکار شدن این امور باشید. گسترش ارتباطات در آینده باعث میشود، راهحلهای مختلف برای حل یک مسئله به راحتی در دسترس افراد قرار بگیرد. بنابراین راهکارها به مرور زمان کاملتر میشوند و توسعه پیدا میکنند. اگر افراد برای توسعه روشهای مختلف مدیریتی هنگام حل مسئله مشارکت داشته باشند، بستر تعاملی ایجاد میشود که به کمک آن بتوان امور و فرآیندهای کاری را سریعتر و با بهرهوری بیشتر پیش برد.
ابزارهای فناوری نیز با گذشت زمان پیشرفتهتر میشوند. به همین علت پروژههای کاری مختلف باعث ایجاد خلاقیت بیشتر میشوند. مدیران پروژههای مختلف نیز با استفاده از ابزارهای جدید ارتباطی میتوانند نظارت بیشتری داشته باشند و سود بیشتری به دست آورند. برای مثال میتوانید به خودکارسازی و اتوماسیون برای نظارت بر امور مختلف کسبوکار فکر کنید. امروزه مدیران و اعضای تیم پروژهها با استفاده از ابزارهای جدید فناوری میتوانند بر حل مسائل، تعامل و هماهنگی بیشتر تمرکز کنند.
۴- ایجاد تیمهای مجازی
در آیندهای نزدیک تیمهای مجازی نیز قویتر خواهند شد. منظور از تیمهای مجازی تیمهایی هستند که برای کار کردن و رسیدن به اهداف خود، به حضور فیزیکی نیاز ندارند. آنها با استفاده از فناوریهای ارتباطی میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و برخی هزینههای اضافی را کاهش دهند.
اگر فناوریها رشد بیشتری داشته باشند، در آینده شاهد استفاده از خودروهای بیراننده و وسیلههای نقلیه هوشمند و خودکار خواهیم بود. بنابراین تحول در کسبوکارها نیز سریعتر خواهد بود و پهپادها و هواپیماهای بدون سرنشین نیز به دنیای کسبوکارهای جدید ملحق خواهند شد. علاوه بر مواردی که گفته شد تصمیمگیریهای مدیریتی در ابعاد مختلف به دادهها وابسته خواهند بود. این دادهها به مدیران کمک میکنند مسیر صحیح را پیدا کنند و تصمیمگیری و تصمیمسازی دادهمحور داشته باشند.
۵- خودمدیریتی
تحولات دیجیتالی باعث میشود رشد ساختار سازمانی به صورت افقی شود. زمانی که ساختار سازمان افقی باشد، افراد خودشان را مدیریت میکنند و سلسله مراتب به مرور زمان کمتر میشود. در حقیقت در آینده تغییراتی در ساختار مدیریتی ایجاد خواهد شد که باعث توانمندتر شدن اعضای تیم کاری میشود و افراد نیز ارزشآفرینی بیشتری برای تیم به وجود خواهند آورد.
به بیان سادهتر میتوان گفت زمانی که افراد با استفاده از ابزارهای ارتباطی جدید و مختلف میتوانند در تولید ارزشها و ایدههای ناب برای رسیدن به اهداف کسبوکار نقش داشته باشند، سلسله مراتب سازمانی بیارزش میشود. در نتیجه نقش مدیران سازمانها نیز دچار تغییر و تحول خواهد شد.
به مرور زمان با استفاده از ماشینهای خودکار میتوان بر بخشهای مختلف هر کسبوکار بهویژه مسیر تولید، نظارت کرد. در حقیقت حضور ماشینها و استفاده از آنها باعث میشود نیروی انسانی از زمان خود به صورت بهینه استفاده کنند و به کارهای مهمتری رسیدگی کنند.
کلان دادهها و الگوریتمهای هوش مصنوعی نیز به ماشینها کمک میکند تا از استراتژیهای مناسب برای انجام کارها استفاده کنند و بدون دخالت نیروی انسانی، کارها را ارزیابی و بر اجرای صحیح آنها نظارت کنند. حضور ماشینها میتواند زمینه کنترل از راه دور کارخانهها را نیز فراهم کند.
با استفاده از ماشینها میتوان از راه دور فرایندهای مختلف را در کارخانهها کنترل کرد. با وجود موتورهای تحلیلی پیشگو که با استفاده از حسگرهای مختلف، اطلاعات و دادههای گوناگون را دریافت میکنند میتوان مشکلات پیشرو در هر سیستم را پیشگویی کرد. در نتیجه راهکارهای مختلف برای جلوگیری از وقوع مشکلات جدید پیدا میشوند. اگر این اتفاقات در روند کسبوکارهای آینده و سیستمهای مدیریتی آنها رخ دهد، بهرهوری آنها تا حد زیادی افزایش پیدا میکند.
روند تغییر کسبوکارها متناسب با تغییرات رقیبانی است که مشغول به همان فعالیت هستند.
مهارت های مدیریتی مورد نیاز در عصر دیجیتال
پیشبینی کردن آینده مدیریت کسبوکارها بسیار هیجانانگیز است. در حقیقت هر تغییری ابعاد مختلف زیادی دارد و همه کسبوکارها نمیتوانند با سرعت پیشرفت فناوری هماهنگ باشند. در حقیقت تغییراتی که در آینده رخ میدهند، یکباره نخواهند بود؛ زیرا همه مدیران شرکتهای مختلف با همان سرعت به آنها واکنش نمیدهند.
روند تغییر کسبوکارها متناسب با تغییرات رقیبانی است که مشغول به همان فعالیت هستند. عوامل زیادی در این روند نقش دارند اما در نهایت با وجود همه پیشرفتها و هیجانهایی که فناوریهای جدید به دنیای مدیریت کسبوکارها وارد کرده است مدیران نقش پررنگ و اثرگذاری دارند. اگر مدیران بخواهند با سرعت تغییرات هماهنگ باشند باید مهارتهای خود را بهروزرسانی کنند. چهار مورد از مهارت های مدیریتی لازم در عصر دیجیتال عبارتاند از:
۱- چابکی فنی (Technical Agility)
امروزه راهی برای فرار از تکنولوژیهای جدید وجود ندارد. بازاریابی که یکی از موضوعات جدید در دنیای مدیریت است نیز از ابزارها و فناوریهای جدید استفاده میکند. این مسئله باعث شده است که مدیران با تمام تواناییهای خود از جدیدترین ابزارها و فناوریها استفاده کنند. در حقیقت به این کار چابکی فنی و بهروز کردن میگویند. مدیران برای رسیدن به موفقیت باید با روندها و ابزارهای جدید فناوری آشنا شوند و کار کردن با آنها را آموزش ببینند.
۲- نتیجهمحور (Results Only)
امروزه کیفیت انجام کارها از کمیت آنها مهمتر است. مدیران باید محیط کاری را طوری انتخاب کنند که کارکنان بتوانند با کیفیت بیشتری کار کنند. امروزه میزان زمانی که برای انجام یک کار صرف میشود اهمیت زیادی ندارد. مدیران باید کارمندان را تشویق کنند تا از پروژههای خود نتیجه بگیرند و بدانند زمانی را که برای پروژهها صرف کردند، بدون دریافت نتیجه ارزشی ندارد. بنابراین نتیجهمحور بودن براساس شاخصهای کیفی را در خود تقویت کنید و تلاش کنید که همه کارمندان از همه توانایی خود برای موفقیت و دریافت نتیجه استفاده کنند.
امروزه هوش هیجانی یکی از موضوعات نوین در زمینه روانشناسی مدیریت است.
۳- هوش هیجانی (Emotional Awareness)
امروزه هوش هیجانی یکی از موضوعات نوین در زمینه روانشناسی مدیریت است و در حوزه هوشیاری هیجانی، کنترل هیجانها و عواطف و مدیریت آنها برای همدلی با دیگران بررسی میشود. نتایج برخی مطالعات نشان میدهند کارمندان با مدیرانی که هوش هیجانی یا هوشیاری هیجانی زیادی دارند، بهتر ارتباط برقرار میکنند.
چابکی در شبکه ارتباطی (Networking Agility)
همانطور که گفته شد با تغییرات جدید در سازمانها، سلسله مراتب سازمانی نیز دچار تغییرات جدیدی میشوند. به همین علت مدیران باید تلاش کنند تا با افراد چابک ارتباط برقرار کنند و از آنها برای رسیدن به اهداف سازمان کمک بگیرند. با گذشت زمان تهدیدها و مسائل عصر جدید نیز پیچیدهتر از گذشته میشوند؛ به همین علت توسعه مهارتهای ارتباطی مدیران باعث میشود در زمان مناسب بتوانند مشکلات را حل کنند. اگر مدیران به موقع با افراد ارتباط برقرار کنند میتوانند احتمال برخی خطرهای احتمالی را نیز از بین ببرند.
امروزه با تغییر کسبوکارهای جهان، شیوههای مدیریتی نیز تغییر میکنند. بنابراین در هر شغلی که فعالیت میکنید بهتر است خود را با تغییرات جدید هماهنگ کنید و تلاش کنید علم خود را به روز نگه دارید.
دیدگاهتان را بنویسید